"practische richtlijnen voor, tijdens en na operatie"
CATARACT-OPERATIE VIA MICRO-INSNEDE (1.8 mm)

“STAP VOOR STAP” –PROCEDURE (“KLINISCH PAD”)


Door een cataract-operatie gaat normaal uw zicht verbeteren en de brilcorrectie en oogdruk verlagen. Vooraf kan soms geweten zijn dat 1 oog niet veel zicht zal winnen door voorafbestaande oogproblemen !
Doel van deze stappen-procedure:  adequate informatie bezorgen, zodat u  op ieder moment weet wat u van de behandeling moet verwachten.  Een goed geinformeerde patient bereikt sneller een hoger doel . 

De stappen verschillen enigszins naarmate de patient in de kliniek of in het Tieltse oogcentrum geopereerd wordt: 


TE DOEN VOOR DE OPNAMEDAG
  • LENSMETINGEN: 
Waar: kliniek – 1° verdieping – vooraf inschrijven aan de loketjes naast de receptie !!)
Kostprijs: 350 €+- een  150€  +- wordt  hiervan niet terug betaald
Doel: Er wordt naar gestreefd het dominante oog (het oog waarmee u door een fototoestel kijkt) te corrigeren naar 0 a –0.5 (optimaal voor ver)  . Het gedomineerde oog wordt  gecorrigeerd naar –1 a –1.5 om een goed zicht te hebben op tussen-afstand. Alleen voor fijn zicht dichtbij zal normalerwijze  nog een bril moeten gedragen worden !
  • HUISARTS CONTROLE: 
Minstens 1week vooraf bij uw huisarts. Bedoeling: routine  operatie-onderzoek (met invullen van  meegekregen  "patientenmap"  -  eventueel ook bloedname en EKG, indien nodig  ).  Indien operatie in het ziekenhuis, wordt  ook een covid -test gevraagd (bij huisarts of in het ziekenhuis  ), zolang de covid pandemie nog duurt (tot  eind  2021 ? ) 
 
  • TIPS: 
Best maak je een afspraak met de huisarts (meldt dat je moet komen voor een pre-operatief onderzoek in kader van een cataract-extractie) . Meestal gaat de huisarts vragen dat  je nuchter op de consultatie komt. 
Meegekregen patienten map meenemen naar huisarts.   Best het “gedeelte van de patient” vooraf invullen 
Bloedverdunnende medicatie (bvb Aspirine / Asaflow / Marcoumar /   Sintrom / Persantine) : moet normaal niet gestopt worden, omdat we standaard werken onder druppel-anestesie, tenzij het expliciet anders gezegd is  ! 
Bepaalde prostaat -medicatie (namelijk selectieve alfa-1-adrenerge blockers  zoals Tamsulosine, Omic, Ranomax, Combodart en Silodyx )  moet wel gestopt worden. Liefst 1 week voor de  operatie. Als de stop langer kan, is dat mogelijks  een voordeel !
  •  AF TE SPREKEN:
U mag niet zelf rijden: wie gaat u  brengen  en 4 uur later weer ophalen ?
U zult nadien moeten druppelen: gaat u het zelf doen of laat u  het door iemand anders doen
( echtgenoot / buur / kind / vriend) . Indien u een thuisverpleegkundige  wilt, contacteert u die best voordien !
  •  CONTROLEREN OPNAMEGEGEVENS
Juiste uur zal nog meegedeeld worden, tijdens de afspraak voor lensmeting !!!  Indien u twijfels hebt over het  juiste uur kan u steeds bellen  op 051.40.36.64.
 
OPNAMEDAG
  • THUIS:
Eten: 4 uur voor het opname-uur  niet meer eten    - voordien mag eventueel nog een lichte maaltijd  (= 1 boterham met confituur / maximaal 1 tas thee of koffie (weliswaar  zonder melk) of glas water of fruitsap (zonder vruchtvlees) )
Medicatie moet  altijd genomen worden op normale tijdstippen , behalve DIABETES medicatie : als u nuchter moet binnenkomen mag u geen  diabetesmedicatie innemen en zeker geen insuline spuiten 
  • MEE TE BRENGEN
Identiteitskaart  en  lidboekje van uw ziekenfonds  en  sis-kaart  (eventueel ook Verzekeringsgegevens, als het gaat   om een verkeersongeval of arbeidsongeval).
Patientenmap met preoperatief onderzoek (ingevuld door u zelf en de huisarts)
Gegevens van eventuele hospitalisatieverzekering
Uw  telefoonnummer  (eventueel een telefoonnummer van familie of buren)
Eigen brillen  , want die zullen na de  operatie  gedragen  worden  als bescherming. Eventueel ook een zonnebril meebrengen om u te beschermen tegen felle zon.
Gerief voor uw persoonlijke verzorging :  pantoffels + lange kamerjas, eventueel lectuur en schrijfgerief  (er is lectuur voorradig !) . 
Medicatie , die ingenomen wordt    !!!!!!!!!!!!!!!
Papieren van arbeidsongeschiktheid  (voor werkgever en mutualiteit),  die  door  de  dokter  moeten ingevuld worden.
  • NIET MEEBRENGEN
Juwelen, grote hoeveelheid geld .  In het ziekenhuis  moet u immers nog niks betalen  voor operatie of verblijf.  De factuur wordt opgestuurd.  In het oogcentrum wordt wel de dag zelf afgerekend. Het juiste bedrag werd u voordien meegedeeld: varieert tussen  1000  a 1.400  € afhankelijk van type ingreep.
  • AANKOMST IN DE KLINIEK
U dient zich te melden aan de receptie . In het  ziekenhuis moet u melden dat  u voor een “DAGopname" komt  . De receptie zal u dan doorverwijzen naar het opname-loket  en daarna naar  de vijfde verdieping ("geriatrische dagkliniek")
  • OP DE KAMER
Normalerwijze komt u niet in een kamer terecht, maar in een grote wachtzaal. 
U zult een operatie-schort krijgen, als u aan de beurt komt 
Er zullen oogdruppels aangebracht worden om uw oog voor te bereiden (lees:  ontsmetting en  verwijden van pupil)

DE OPERATIE

Deze duurt ongeveer een half uur. U zult moeten fixeren in het licht van de microscoop. De verdoving bestaat uit  oogdruppels:  u voelt nog wat druk maar geen pijn. U zult ook wat water voelen lopen, om uw oog te spoelen. Hebt u toch nog teveel last kan u steeds wat verdoving bijvragen tijdens de operatie.

ONTSLAG

U gaat in principe onmiddellijk na de operatie naar huis (dwz 2 a 4 uur na het opname-uur) . Alleen als het medisch verantwoord is kan u langer blijven !  De eerste dag dient  u het schelpje de hele dag op te houden. Het mag alleen verwijderd worden om oogdruppels aan te brengen, volgens schema. Eventueel mag u wel uw eigen bril dragen ter vervanging van het schelpje !!!  Neem zeker de 2 soorten oogdruppels  + tube oogzalf mee naar huis. 
  • DE EERSTE UREN THUIS
Het is normaal dat uw oog wat traant en irriteert. Soms kan je ook wat hoofdpijn ervaren. Neem indien nodig een pijnstiller .
Bij ernstiger problemen (hevige pijn / braken / bloeding of koorts) kan u terecht bij uw huisarts of bij uw oogarts: 
-   Dr. Derous: 051.403664     GSM: 0495.175.393 
-   Dr. Bastin: 051.408906 
-   Dr. Van Eeckhoutte: 056.613939 
-   Dr. Seynaeve : 051.243100
  • ONTSLAGMEDICATIE
2 soorten druppels 3 X per dag tot 3 weken na de operatie- 's avonds oogzalf gedurende minstens 1 week. 
Volgende oogdruppel-instructies kunnen u  helpen:
Was uw handen met water en zeep, en droog ze goed af met een propere handdoek.
Ga op een stoel zitten of sta recht voor een spiegel. Je kan ook zonder spiegel werken en liggen op een bed, maar dan gaat u meer morsen.
Schroef het dopje van het druppelflesje, leg het op een propere plaats. Zorg dat het flesje en het dopje niet vuil worden , anders is er een groter risico op infectie.
Neem het druppelflesje in uw hand,alsof u een pen vasthoudt..  Buig uw hoofd achterover om gemakkelijk in te druppelen.
Kijk goed naar boven (eventueel voor de spiegel als je dat gemakkelijker vindt). Trek het onderste ooglid naar omlaag zodat er een gootje ontstaat.
Duw op het flesje tot de druppel in het gootje valt. Let op dat u met het flesje het oog, de oogleden of de wimpers niet raakt. Als dit per ongeluk toch gebeurt, reinig dan het flesje met een schoon doekje (risico op infectie !)
Breng uw hoofd terug recht. Sluit uw oog en draai uw oog in een aantal richtingen . Zo kan de druppel zich beter verspreiden.
Sluit het flesje en berg het proper op, druppels mogen in de koelkast bewaard worden. Zo blijven ze langer goed! 
U mag alle druppels  na elkaar  aanbrengen. Als ook het ander oog geopereerd werd, houdt u best de druppels uit elkaar ofwel gebruikt u de laatste (dus zuiverste)  druppels voor beide ogen.
Als het druppelen niet goed lukt, vraagt u best een buurvrouw of een thuisverpleegkundige. Zeker de eerste week moet het druppelen in optimale omstandigheden gebeuren !
  • ANDERE RICHTLIJNEN
- Bescherming:
Schelpje:  ’s nachts opkleven  thv het geopereerde oog en dit gedurende 1  week.   Door de gaten in het schelpje heb je meestal nog een bruikbaar zicht. 
Zonnebril : beschermt tegen storend zonlicht over dag

WAT MAG NIET :
Een stoot tegen het oog
Oppassen voor besmet stof  : vermijd contact met dieren en vuiler werk
Heel zware inspanningen , waarbij  u uw gezicht opspant : meer dan 20 kg opheffen / hevig persen (bij obstipatie)  / braken vermijden . Daarom : neem eventueel medicatie tegen  braken of obstipatie 
Niet zwemmen gedurende 1 maand 
Niet wrijven  aan het oog, zeker niet met een vuile zakdoek. Gebruik liever een papieren zakdoek.
Make up rond de ogen: twee weken wachten

- WAT MAG WEL:  bijna alles, omdat uw oog met een kleine insnede werd geopereerd 
De patiënt mag onmiddellijk lezen en tv kijken. De eerste dagen  kan het geopereerde oog wel hinderen. Daarom:  Als je  vermoeid wordt, wordt best gestopt.
Normaal huishoudelijk werk
Buitenkomen mag vanaf de eerste dag.  Koude en wind kan wel hinderend ervaren worden. Dan blijft u toch best binnen
Auto rijden mag, vanaf de dag na de operatie, als het zicht minstens 5/10 is en als je het zelf verantwoord vindt. Fietsen mag, tenzij teveel last van koude of wind. 
Douche en haarwassen: probeer het water wel uit uw ogen te houden !

BRIL: Voorlopig mogen de eigen brillen weer gedragen worden, ook al passen ze niet meer perfect. Soms ziet u beter ver zonder bril ! Soms kunt u nu lezen met uw vroegere vertebril.   Eventueel kan u,door de opticien,   het glas aan het geopereerde oog laten verwijderen. Eigenaardig genoeg valt dit haast niet op.   Indien het lezen niet goed gaat met uw eigen bril,  kunt u de dokter een "leenbrilletje" vragen, in afwachting dat uw bril aangepast wordt.

OOGHYGIËNE: De oogleden moeten dagelijks schoongemaakt worden . Dit mag met gewoon water !. Er moet opgelet worden dat tijdens het schoon maken, niet hard op het oog geduwd wordt.  Na het schoonmaken van het oog doet u best de voorgeschreven  druppels in het oog

ALARMTEKENS :  BIJ TOENEMENDE PIJN OF VERMINDERD ZICHT, MOET U DRINGEND RAADPLEGEN
 
CONTROLES NA DE OPERATIE

Controle na 1 dag :  beoordeling van eerste resultaat
Breng papieren van hospitalisatie-verzekering mee, om in te vullen
vraag eventueel attest voor thuisverpleegster – het indruppelen wordt terugbetaald in een systeem van   3 a 4 weken  3X/d druppelen  - als u uitzonderlijk meer moet druppelen, moet dit zelf betaald worden 
Het voorschrift voor de oogdruppels moet u alleen indienen bij de apoteek, als de druppels op zijn. Normaal is dit NIET nodig ! 
De kleefpleister van het schelpje wordt best iedere dag vernieuwd. Hiervoor kunt u de voorgeschreven kleefpleister halen bij de apoteek, tenzij u zelf analoge kleefpleister in huis hebt. 
Controle na 4  dagen: verdere controle van eerste oog (uitsluiten van besmetting / beoordeling van verdere zichtverbetering)   en lens-meting van tweede oog
Na 7 dagen: in principe operatie van het ander oog .  Motivatie: 
Hinderlijk verschil  tussen beide ogen  (qua brilsterkte en helderheid) wordt weggewerkt
organisatie van nazorg  kan efficienter gebeuren als de  twee ogen geopereerd zijn: u hebt minder controles /  als de thuisverpleegkundige komt kan ze beide ogen indruppelen 
uw pre-operatief onderzoeken is nog geldig (niet meer na 6 maand !)
als beide ogen geopereerd zijn, hebt u maximaal effect van de cataract-operatie: beter zicht / bril moet alleen gedragen worden bij visueel veeleisende taken
Het tweede oog wordt alleen maar geopereerd, als het eerste oog reeds goed ziet ! Uitzondering: Soms weten we vooraf dat het eerste oog niet goed kan zien (door slijtage-fenomenen of een lui oog).  Dat het eerste oog zich vlot liet opereren en probleemloos herstelde is dan toch een  geruststelling om aan het tweede betere oog te beginnen !
Controle na 1 dag  (tweede oog) :  beoordeling van eerste resultaat – evaluatie van  eerste oog
Controle na 4  dagen  (tweede oog) :  verdere controle van eerste oog (uitsluiten van besmetting / beoordeling van verdere zichtverbetering)   en lens-meting van tweede oog
Controle na 2 a 3 weken (tweede oog): bril aanpassing  (vooral om fijn te kunnen lezen -  meestal ziet u vrij goed ver en op tussenafstand,  zonder bril) . Het kan zijn dat er uitzonderlijk toch 1 of meerdere  hechtingen gebruikt worden, om de insnede te sluiten. Dan kan het langer duren voor de glazen kunnen aangepast worden, omdat hechtingen uw oog kunnen vervormen. Soms  moeten de hechtingen verwijderd worden, voordat de bril kan aangepast worden. Dat is volstrekt pijnloos en gebeurt tijdens de consultatie
Vrije periode van 3 maand:  Na het bekomen van de bril, kunt u pas het definitief resultaat beoordelen. Meestal gaat  toch nog spontane verbetering gebeuren de komende weken en maanden en dit op gebied van irritatie,lichtgevoeligheid,  kleursensatie en wenning aan het verschil tussen beide ogen . Het is ook mogelijk  dat de zichtcorrectie  iets verandert .Best koopt u daarom nog geen reserve brillen !
Controle na 3 maand: Normaal mag u geen last meer hebben. Hoogstens kan er nog sprake zijn van een lichte irritatie in momenten door snellere uitdroging van het oog. Hiervoor kan u kunsttranen  gebruiken: Systane  / Thealoz duo  / Neovis / Visionlux / Hylocomod etc
Controle om de  6 maand : Op een bepaald moment zal het zicht wat verminderen, door vertroebeling van het lens-kapsel, waarin de kunstlens werd aangebracht. Dan  zal een Yag laserbehandeling nodig zijn om een gaatje in het kapsel aan te brengen. Dit gebeurt tijdens de consultatie en duurt maar een tweetal minuten. Dit is volledig pijnloos !
14 dagen na yag laser van 1° oog : beooordelen van het resultaat – eventueel yag laser ander oog
14 dagen na yag laser van 2° oog: Definitief ontslag.  Na yag laser beiderzijds zijn geen controles meer nodig, tenzij u ook diabetes (suikerziekte) of glaucoom (te hoge oogdruk) hebt . U kunt nu vragen dat uw oogarts  het eindresultaat vergelijkt met de situatie van voor de operatie ! 
 
BELANGRIJKE OPMERKING

De genezing is niet bij iedere persoon gelijk ! Soms kunnen er ook onvoorziene complicaties zoals besmettingen en ontstekingen gebeuren.  Daarom kan het zijn dat het controle-schema bij u verandert.  Als u een vertraging oploopt tijdens de genezing, zal het eindresultaat bij u ook later behaald worden dan klassiek !

BETALING

De factuur van de kliniek komt ongeveer 2 maand na de ingreep. Het grootste deel van de factuur wordt rechtstreeks naar de mutualiteit  gestuurd. Alleen de kosten, die  u zelf moet betalen, worden u toegestuurd. Als u een hospitalisatie-verzekering hebt,kunt u ook deze kosten grotendeels recupereren.  Dit geldt ook voor kosten ten gevolge  van de operatie: thuisverpleegkundige (ook de 3° week ! )  / nieuwe brilcorrectie  na de operatie.

In het oogcentrum  moet u de dag van de operatie het honorarium van de operatie betalen. Bij de controle 3 weken na  uw tweede oog , krijgt u alle nodige papieren voor terugbetaling.  Die moet u voorleggen aan uw mutualiteit. Zij gaan u de RIZIV  terugbetaling uit betalen. Als u een hospitalisatieverzekering hebt (van mutualiteit of andere verzekerings instantie )  zult u ook terugbetaling krijgen van het remgeld 
 
Welke zijn de eigen kosten :
Kamer-supplementen:  Normalerwijze komt u niet in een kamer terecht maar in een grote wachtzaal. Daarom is er ook geen kamer-supplement.